In 2021 zat ik op verschillende plekken in Rotterdam en lakte nagels van voorbijgangers. Net uit de lock-down gekropen raakte ik vreemde handen aan en voorzag ze van een beetje glans. Aan mijn zijde zat elke keer iemand die dingen beter kan verwoorden dan ik. Namelijk: Nynke Vermaat, Daphne Alexander, Tessa Biemans, Anne Kolbe en Joran Koster. Bovenstaande foto is door Joran gemaakt, alle andere door mij. Dit kon ik doen met hulp van Stichting Droom en Daad, waarvoor dank.

als vorm en kleur gekozen zijn, neemt hilde de vingers zorgvuldig in haar handen; ze start met het veilen van de nagels, brengt een basiscoating op en begint daarna met het lakken van het ontwerp. Door de manier waarop ze de nagels met zorg behandelt en met haar penseel de gel-lak opbrengt, dwingt ze je om in te zoomen.

Ze werkt zorgvuldig, maar bepaald niet consistent of ergerlijk precies - anders dan professionele nagellakkers, stel ik me voor. De foto’s in haar menu laten vingers zien waarvan een stukje nagelriem of huid soms sporen van lak dragen. Ik vraag mij af of dit opzettelijke nonchalance is of het oprechte bijproduct van het toe-eigenen van de rol van nail artist, die haar in wezen vreemd is, of waarvoor ze de vaardigheden niet helemaal beheerst. Het laatste vind ik van een authentiek soort lef en pretentieloosheid getuigen.  Anne Kolbe

noa was zo bijzonder! hilde en ik waren onder de indruk. Het was niet vergezocht om al binnen de eerste vijf minuten dat ze tegenover ons aan het behandeltafeltje zat te vermoeden dat ze tot een van de nieuwe generaties sterrenzielen behoort, de (inmiddels flinke) groep mensen die al op heel vroege leeftijd een grote helderheid van geest heeft bereikt; een lichtfrequentie waar veel leden van de oudere generaties nog op hun tachtigste hun porseleinen zwaantjes om zouden afstaan.

Een duif raakte me binnen de kortste keren twee keer op mijn hoofd en Hilde en Noa veegden de poep van me af, en dat was de kers op de taart van een wonder‘schone’ ontmoeting. Noa koos lila vierkantjes en lichtgele rondjes.  Tessa Biemans

de rechterhand van haar zoon richardo zit vol goudkleurige ringen en armbanden, zijn linkerhand zit vol zilverkleurige ringen en armbanden. In een van de zilveren ringen is NC ingegraveerd: naar de Romeinse keizers Nero en Caesar. 

Als een Romeinse keizer loopt Richardo met Nike slippers over straat. Volgende week, wanneer het videospel Far Cry 6 uitkomt, zal hij zichzelf minstens een dag opsluiten in zijn kamer en met een muisklik keizerlijke beslissingen maken over leven en dood. De schietpartijen zullen live worden gestreamd voor een moordlustige publiek wat verlangd naar dezelfde bloedspetters als de graphics op zijn shirt.  Joran Koster

“hoi! wilt u misschien één gelakte nagel?”
“Haha, nee daar doe ik niet aan…” 

De veel gehoorde reactie van de mannen die voorbij de nail-art-tekentafel aan de heemraadsingel lopen. Dit geldt niet voor Manolo. Hij bezoekt Rotterdam vanuit Mexico-City. Tijdens zijn bezoek observeert hij een kleine LGBTQI+ scene in Rotterdam en heeft het idee dat er in Mexico-City meer community is. Daar, zo beschouwt hij, rust minder taboe op mannen met nagellak dan in Rotterdam. Dus hij gaat ervoor. Hij neemt twee gelakte duimen XO – Hug & Kiss. Zelfs met afstand kan Manolo een kus of een knuffel uitdelen.  Daphne Alexander

chocolademelk, zegt tonia, verpest je glazen. Vet laat vervelende sporen achter en dus komt Tonia naar Zuidplein om bij de So Low papieren wegwerpbekers te kopen. Op haar shirt staat een enorme met diamanten ingelegde vlinder, haar Dr. Martens zijn onberispelijk wit. Om haar heen cirkelen haar twee kleindochters met plastic bekers bubbelthee en felgekleurd snoep.  Joran Koster

mariana ruilt haar gelnagels graag in voor unieke nail-art. Ze geeft meteen een tip: de gellak kun je gewoon van je nagels afpulken. Voor de restjes gebruik je nagellakremover of een vijl. Terwijl ze hier druk mee bezig is, stopt er een man met een kinderwagen. Hij vraagt of zijn babydochter ook haar nagels gelakt mag krijgen. Blijkbaar hebben baby’s nagels. Maar het lijkt niemand een goed idee om deze te lakken. De lieflijke sfeer die ontstaat terwijl iedereen nadenkt over kleine babynagels, slaat snel om als er een man gorgelend en kont krabbend voorbijloopt. Ook dit is de Heemraadsingel.  Daphne Alexander

“can you do the nail art on kids too?” 
Fabiënne spreekt zo overtuigd Engels dat het verrassend is dat ze ook Nederlands spreekt. Samen met haar moeder Betty gaat ze vol enthousiasme zitten. Ze zijn onderweg naar een kinderfeestje maar de kans om haar nagels aan een tafeltje op de Heemraadsingel te laten versieren, laat ze zich niet ontnemen. “Een beetje extra”, zo omschrijft Fabiënne zichzelf. De kleuren kiest ze zelf uit, de vormpjes het liefst ook. “Ik doe alsof ik alles weet.” Alleen deze opmerking en de daaropvolgende aanstekelijke lach van haar moeder brengen de geloofwaardigheid van Fabiënne een beetje in het geding. Ze had ons bijna overtuigd van haar expertise. Met haar vlammende nagels en vlammende persoonlijkheid zet Fabiënne de reis naar het kinderfeestje voort.  Daphne Alexander

silvana en mevr. spee - jansen
Terwijl haar handen rusten op de leuning van haar rollator beschrijft Mevr. Spee - Jansen haar leven alsof het een boodschappenlijstje is waarin elk feit een bullet point en een cijfer krijgt:
• Ze is 92 jaar oud
• Ze weegt 52 kilo
• 2 jaar geleden is haar man overleden

Vanuit de een na hoogste verdieping van haar flat heeft ze uitzicht op het plein voor Zuidplein:
• Gisteren zag ze een zwever voor haar flat struinen, ze gaf hem twee krentenbollen.
• Van de week reden er vier ambulances achterelkaar richting het Ikazia ziekenhuis.

Rond haar flat overziet ze vrijwel alle locaties waar haar leven zich afspeelt:
• Zuidplein: Elke dag loopt Mevr. Spee - Jansen een rondje door Zuidplein. Ze geeft een euro aan de accordeonist bij de ingang.
• Cosmo Hairstyling: Een keer in de veertien dagen laat Mevr. Spee - Jansen haar haar krullen.
• Simeon en Anna: Vrijwel elke dag dineert ze in het bejaardenhuis voor €8,50.

Laatst was er een bewoner in het bejaardenhuis 100 jaar oud geworden, vertelt Mevr. Spee - Jansen onder de indruk.   Joran Koster

vlammende ogen en gouden ringen. Stip hier, streep daar. Vensters met de passerende tijd op de enkels. Handgeprikt met inkt. Overblijfselen van blikken op een wereld in stilstand.

Vandaag is het feest want ze zijn een half jaar samen. Sinds dag één aten ze al geen maaltijd meer alleen. Zelfs twaalf dagen quarantaine gooide geen roet in het eten. Daarvoor was het veel te gezellig. De één is tatoeëerder en de ander visagist. Oefenen doen ze op elkaar. Kliederen elkaar onder. De één wat permanenter dan de ander. 

De tijd vliegt voorbij. Net als de duiven, bedelaars en volle tassen bio-producten. Terwijl ze beiden hardop dromen van een studio. We komen zeker een keer langs.  Nynke Vermaat

reina- een warme hand “ik kan me herinneren van toen ik hier als kind kwam, dat deze hand ´s winters warm was.” Kijkend naar een bronzen standbeeld met uitgestoken hand. “Ik dacht dat het kwam door de leidingen die er vlak onderdoor lopen. Maar nu is ie koud. In de winter nog maar eens proberen.” 

De keuze valt op neon-oranje. De enige kleur die nog niet in de zonnige outfit zit.

“Laatst had ik acrylnagels, maar dat heb ik maar vijf weken volgehouden. Bij het uien snijden hakte ik er een stuk af. Toen heb ik ze er weer af laten halen. Die vrouw wrikte er een stuk metaal tussen en brak haar eigen nagels erop af. Ze ging als een slager te werk. Eng maar fantastisch.”  Nynke Vermaat

emma had een mouwloze wollen top aan en droeg een gouden hanger met een sterrenbeeld symbool (geloof ik). Ze oogde alsof ze haar persoonlijkheid al redelijk op orde had. Ze had de Zuid-Afrikaanse winter achtergelaten om zich in het Zuid-Hollandse milieu te begeven. Het klimaat in Rotterdam was nog niet veel waard geweest maar dat leek ze voor lief te nemen (het was die dag trouwens snikheet geweest). Hilde en ik maakten een lijstje voor de meiden met leuke adressen in de stad, ze waren er heel blij mee en het verdween opgevouwen in Emma’s tas. Het viel me op hoe Hilde Emma’s pinknagel aaide onder het UV-hemeltje waaronder de lak moest uitharden. Hilde aaide alle nagels, het was duidelijk belangrijk. Emma wilde op elke nagel een andere geometrische vorm in een donkere, Pruisisch blauwe kleur. Daarna werd Louisa op de foto gezet. Ze bedacht dat haar trui de harmonie van het beeld zou verstoren dus Emma pakte hem van haar aan en sloeg hem als een dikke sjaal om haar nek en schouders, het zag er heel gezellig uit.  Tessa Biemans

zeynep (acht jaar oud, uit delfshaven) was met haar moeder en zusje een middag in het centrum. Ze gingen na het nagels lakken naar de Action om slijm te kopen, een voornemen waar Hilde heel enthousiast op reageerde. Zeynep vond het niet makkelijk om een ontwerp uit het voorbeeldboekje te kiezen maar uiteindelijk lukte het. Hilde merkte op dat Zeynep’s handen plakten en dat kwam omdat ze kort ervoor een zebradonut met haar zusje gedeeld had. Daarbij was een van haar vingers rood; ze had eerder die week een tekening gemaakt met een permanente marker. Het ging er niet af, ook niet van de nagel en ook niet met zwaarder geschut (aceton) en dus werd het deel van het eindresultaat. Het stond heel cool bij het haaientandjesontwerp dat ze had gekozen, een beetje Ozzy Osbourne-achtig. Wat nog belangrijk is om te weten, is dat een man en vrouw van middelbare leeftijd plaatsnamen op het bankje achter ons, met ijs van Venezia. De vrouw had een hoorntje met één bol en de man een bakje met een prachtige wolk slagroom erop. De vrouw dook voorover om er een onbeschaamd grote hap uit weg te nemen, nog voordat de man ervan had gegeten; hij keek toe en Zeynep zag het ook.

Elif (vier jaar) droeg dezelfde spijkerjas als haar zus en moest erg lang wachten tot ze aan de beurt was. Dat kwam omdat Zeynep op elke nagel wat anders wilde en vijf keer veranderde. Elif was verschrikkelijk leuk en grappig en ik kon mijn ogen niet van haar afhouden, ze keek afwisselend gefronst nieuwsgierig en gefronst vrolijk. Hilde was ook gecharmeerd. Net als Zeynep had ze vlekken op haar handen en liet die terloops aan Hilde zien. ‘Hoe komt dat?’ vroeg Hilde, waarop Elif trots op zichzelf wees: ze had de vlekken zelf gemaakt. Ze sprak weinig maar haar moeder en zus hielpen soms om haar te verklaren. Haar lievelingskleur was rood, dus ging ze voor rode en blauwe haaientandjes langs de randen van haar nagels. Ze had een Minnie Mouse tas in dezelfde kleuren en sloeg daarmee blij op de hoek van de tafel (terwijl Hilde geconcentreerd met de nagels van haar zus bezig was) om hem aan ons te laten zien, het rugzakje kwam uit Turkije. Aan het einde van de sessie werd er een foto van hun handen gemaakt en Hilde liet de kinderen naar de foto’s kijken op het scherm van haar camera, ze keken heel tevreden.  Tessa Biemans

wanneer lucas plaats neemt aan de tafel zit er al een hele rij met nail art-gegadigden te wachten op hun beurt. Iedereen wil een piecie nail art. Ze moeten nog even wachten, nu mag Lucas. Hij is vanuit Hamburg een paar dagen in Rotterdam op bezoek. De vraag rijst: ‘wat gaan collega’s denken over zijn nagellak als hij terug op zijn werk is?’. Er is bij Lukas geen gêne, maar hij vraagt zich af wat tegenwoordig het algemene oordeel is over mannen met nagellak. Vrouwen worden hier niet vreemd voor op aangekeken op de werkvloer. Mannen wel?  Daphne Alexander

ella had die ochtend voor het eerst in tien jaar voet gezet op nederlandse bodem. Ze was opgehaald van Schiphol door haar dochter, die vandaag jarig is. Het pakket met haar verjaardagsoutfit was niet bezorgd, en daarom was een van de eerste gemeenschappelijke activiteiten die moeder en dochter ondernamen vlak voor sluitingstijd naar Zuidplein te gaan voor een vervangende verjaardagsoutfit. Het is lastig om je moeder niet bij je te hebben, zegt de dochter. Ik zit in een klas waarin ik de enige vrouw van kleur ben, dan voel je je soms misbegrepen. Ik wilde vaak stoppen, maar dat kan niet. Ik heb altijd volgehouden. Ella is verloskundige in Paramaribo. Dagelijks houdt ze de handjes van pasgeboren zoons en dochters vast. Maar voor het vasthouden van de hand van haar eigen dochter moet ze soms wel een jaar wachten.  Joran Koster

ik had voorspeld dat er een meisje met blauw haar aan ons tafeltje zou verschijnen en ik zat in de buurt want het werd louisa, met roze haar. Ze deed me denken aan Liv Tyler, maar Noa deed me ook aan Liv Tyler denken dus ik weet niet of het aan de meiden lag of aan mijzelf. Louisa was zojuist gestart aan een nieuwe studie: Fine Arts aan De Willem de Kooning academie (waar Hilde en ik ook les hebben gehad). Ze kwam uit München en had grote ovaalvormige nagels. Ze wilde de spiraal in geel en lila. Het Coffee Company logo. Ze was met haar klas- en huisgenoot Emma op stap, ze hadden zichzelf een dag vrij gegeven om van het mooie weer te genieten. Oohhh lieve lezer Louisa was zo kalm en bescheiden! Een soort zwanenprinses. En zo dapper om een bachelor in het buitenland te doen! Ik heb zelf iets soortgelijks geprobeerd, na vijf dagen kwamen mijn ouders me met de auto ophalen. Louisa gaat in de kerstvakantie terug naar huis. Je zou haar vier jaar moeten missen, dat kan een moederhart niet veel goeds doen.  Tessa Biemans

als getuige van dit intieme moment waarop vreemde vingertoppen elkaar raken, voel ik sympathie voor de gehéle onderneming. Heel even wordt de tijd volledig geabsorbeerd door het zorgdragen. Ontrukt aan de tijd, voel ik rust en vertrouwen. Ik word deel van een gevoel dat, denk ik, aan de basis ligt van waarom mensen sauna’s, pedicures of massagesalons bezoeken. Hilde verlegt met het nagellakken haar rol als maker naar de rafelrand van wellness. Ze doet heel oprecht alsof en kiest als toneel voor haar onderneming de publieke ruimte, de omgeving van een markt - waardoor haar nagelstand op het eerste gezicht de iets weg heeft van een naïeve braderie-activiteit. Maar nail art is hier een vormelijk excuus voor een bespiegeling op zorgdragen, vasthouden, aanraken en aandacht: een intiem contact waarin iets wordt aangeboden, zonder dat hier iets voor terug wordt gevraagd. De onderneming plaatst zich hierdoor letterlijk buiten de markt.

De gesprekken die ze tijdens het lakken aanknoopt, voeren volgens haar de boventoon van het project. Zou de impact van de handeling niet vergroot worden, als ze niet of nauwelijks zou spreken, als ze de handen het werk zou laten doen en toestaat dat de focus geheel op de uiteinden van de twee lichamen komt te liggen, de één vastgehouden door de ander, de handen als bijna autonome, geautomatiseerde entiteiten die hun gang gaan, zonder lichaam, zonder stem?  Anne Kolbe